KAMU BAŞDENETÇİLİĞİ EMEKLİ MAAŞLARINDAKİ BÜYÜK ADALETSİZLİĞİ AÇIKLADI

Milyonlarca emekli düşük maaşlar nedeniyle geçim sıkıntısı yaşarken emekliliğini bekleyenler de geleceğinden oldukça kaygılı. Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne bağlı olarak kurulan Kamu Başdenetçiliği’nin başında bulunan Başdenetçi Mehmet Akarca emekli maaşlarındaki büyük adaletsizliği açıkladı.

Akarca, aynı hukuki ve fiili koşullara sahip bireyler arasında, yalnızca 2024 ve 2025 yılları arasındaki başvuru tarihine bağlı olarak yaklaşık yüzde 30 emekli maaş farkı oluşmasının hakkaniyet açısından tartışmalı bir durum ortaya çıkardığını belirterek, "Emekli aylıklarının bir önceki yıl bağlanan aylıklardan daha düşük olmamasına ilişkin açık, basit ve net bir yasal düzenlemenin varlığı elzemdir" dedi.

Kamu Denetçiliği Kurumunun (KDK), 2024 ve 2025 yıllarında yapılan emeklilik başvuruları arasında oluşan maaş farkıyla ilgili hazırladığı "Başvuru Tarihine Göre İşçi Emekli Aylıklarındaki Farklar" özel raporu, kurumda düzenlenen programla açıklandı.

Kamu Başdenetçisi Akarca, burada yaptığı konuşmada, raporun, yalnızca emeklilik başvuru tarihleri farklı, bunun dışında prim gün sayıları, kazancı ve sigortalılık süreleri gibi tüm yasal koşulları aynı olan işçi statüsündeki sigortalılar arasında ortaya çıkan emekli aylıklarındaki farkları konu aldığını söyledi.

Vatandaşların emeklilik planlarını yaparken karşılaştıkları belirsizlikler ve sistemin öngörülebilirliği konusundaki kaygıların, KDK'nin böyle bir rapor hazırlamasını zorunlu kıldığını dile getiren Akarca, raporun hazırlanma sürecinde, mevzuat hükümleri, idari uygulamalar ve sosyal güvenlik sisteminin temel ilkelerinin birlikte değerlendirildiğini ifade etti.

"SİSTEMİN İŞLEYİŞİ ADİL VE ÖNGÖRÜLEBİLİR SONUÇLARA DAYANMALI"

Sosyal güvenliğin yalnızca teknik hesaplamalar, tablolar ve rakamlardan ibaret değil, bizzat insan hayatıyla ilgili olduğuna işaret eden Akarca, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Normalde emeklilik talebinde bulunmayacak olan sigortalı, özel rapora konu olan emeklilik aylıkları arasındaki farktan kaçınmak için emeklilik başvurusunda bulunabilmektedir. Üstelik, emekli olduktan sonra çalışmaya devam etme arzusundaki bir kişinin, sosyal güvenlik destek primi yükünden kaçınmaya çalışan işletmelerde, kayıt dışı istihdama yönelmesi riski de bulunmaktadır. Örneklerden de açıklanacağı üzere, sistemden kaynaklanan her türlü fark, bireysel hakların yanında toplumsal güven ve istikrar üzerinde doğrudan etki yaratmaktadır. Bu nedenle sistemin işleyişi sadece hukuki dayanaklara değil, aynı zamanda adil ve öngörülebilir sonuçlara da dayanmalıdır."